เมื่อสัปดาห์ที่ผ่านมาเราไปสำนักงานประกันสังคมเพื่อไปสมัครเป็นผู้ประกันตนมาตรา 39 ช่วงที่รอจะชำระเงินก็นั่งมองไปรอบๆ เอ๊ะ!! ทำไมมีคนนั่งถือเอกสารนั่งรออีกมุมนึงของห้องเต็มไปหมด ต่อมอยากรู้อยากเห็นชักกระตุก ^^!!
เราเห็นป้ายแปะไว้ว่า "มาตรา 40" อืมมมมม เริ่มเข้าใจละ มันต้องเป็นที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับมาตรา 40 ที่จะย้ายไปกองทุนการออมแห่งชาติแน่ๆเลย เราเห็นคนกลุ่มหนึ่งกำลังสอบถามเจ้าหน้าที่ว่า..
- ตนเองเป็นผู้ประกันตนมาตรา 40 จะไปสมัครกองทุนการออมแห่งชาติดีหรือไม่ (ต่อไปนี้ขอเรียกสั้นๆว่า กอช.) ถ้าไปจะต้องทำอะไรบ้าง
- บางคนอยู่มาตรา 40 ทางเลือกที่ 3 จะต้องส่งประกันสังคมต่อไปหรือไม่
เราลองนั่งฟังไปเรื่อยๆจากเดิมที่เราไม่เข้าใจอยู่แล้วก็ยิ่งงงหนักเข้าไปใหญ่ แต่ความอยากรู้อยากเห็นมันเอาชนะความไม่รู้ไปได้ คิดว่าน่าจะไปถามให้รู้เรื่องเพราะจะได้เอาทางเลือกการตัดสินใจไปบอกแม่ของเราและคิดว่าแฟนเพจหลายๆท่านอาจจะอยากรู้เหมือนเราด้วย
เรากดบัตรคิวนั่งรอเจ้าหน้าที่ที่มีค่อนข้างน้อย แต่คนมาถามเยอะ ระหว่างรอเราก็เดินรอบๆเพื่อหาข้อมูลว่ามีเอกสารแจกอะไรให้อ่านบ้าง เราได้กระดาษมา 3 แผ่นที่อัดแน่นไปด้วยข้อมูลที่เป็นประโยชน์ เราอ่านรอบแรกก็ไม่เข้าใจ ทำไมภาษากฎหมายมันยากขนาดนี้นะ นี่มันภาษาต่างดาวชัดๆ -_-!!
เมื่อทักษะความเข้าใจภาษากฏหมายของเราบกพร่องก็ต้องพึ่งเจ้าหน้าที่แล้วหละ ขอบคุณที่เจ้าหน้าที่อธิบายเราอย่างใจเย็น เราบอกหมายเลขบัตรประจำตัวประชาชนของแม่ ก็รู้ว่าทำประกันสังคมมาตรา 40 ทางเลือกที่ 5 คำถามต่อมา คือ แล้วเราต้องทำไงต่อไป ทางเลือกของคำตอบอยู่ในบทความนี้แล้วนะจ๊ะ
ข้อมูลจากกระดาษ 3 แผ่น สอบถามจากเจ้าหน้าที่และค้นหาข้อมูลเพิ่มเติม กลายมาเป็นบทความนี้ เราตั้งใจเขียนเพื่อจะให้ผู้ประกันตนมาตรา 40 รู้เบื้องต้นว่าตนเองมีแนวทางการตัดสินใจอะไรบ้าง เมื่อจดหมาย จากประกันสังคมส่งถึงบ้านจะได้รู้ว่าตนเองจะต้องทำอะไร ระหว่างอยู่กับกองทุนประกันสังคมหรือไปสมัคร กอช. หรืออยู่ได้ทั้งสองกองทุน
เริ่มต้นก็มารู้กันก่อนว่า ผู้ประกันตนมี 3 ประเภท ตามภาพนี้เลยนะจ๊ะ
ที่มา : หนังสือ "ออมอุ่นใจกับกองทุนประกันสังคม"
ทางภาครัฐต้องการสร้างหลักประกันเกี่ยวกับการออมเงินและสวัสดิการให้กับผู้ประกันตนมาตรา 40 (ภาพข้างบนช่องขวาสุด) ผู้ทำอาชีพอิสระ แรงงานนอกระบบ เพื่อจะได้มีหลักประกันในชีวิตมากขึ้น เมื่อเราจ่ายเงินเข้ากองทุนประกันสังคม ทางภาครัฐก็จะจ่ายเงินสมทบให้ สวัสดิการเดิมของผู้ประกันตนมาตรา 40 ดังนี้
ประกันสังคมมาตรา 40 มีกันอยู่ 5 ทางเลือก (เยอะจัง)
- ทางเลือกที่ 1 (สีเขียว) สวัสดิการ คือ ประสบอันตรายหรือเจ็บป่วย ทุพพลภาพ ตาย
- ทางเลือกที่ 2 (สีส้ม) สวัสดิการ คือ ประสบอันตรายหรือเจ็บป่วย ทุพพลภาพ ตาย บำเหน็จชราภาพ
- ทางเลือกที่ 3 (สีฟ้า) สวัสดิการ คือ บำนาญชราภาพ
- ทางเลือกที่ 4 สวัสดิการ คือ นำทางเลือกที่ 1 และทางเลือกที่ 3 มารวมกัน
- ทางเลือกที่ 5 สวัสดิการ คือ นำทางเลือกที่ 2 และทางเลือกที่ 3 มารวมกัน
เราจะเห็นว่ากองทุนประกันสังคมมาตรา 40 ของแต่ละทางเลือกมีการออมเงินและเงินสมทบจากรัฐไม่เท่ากันเพราะขึ้นอยู่กับเงื่อนไขตอนสมัครเข้ากองทุนประกันสังคม เมื่อ กอช. จัดตั้งสำเร็จ (สักที) ก็ต้องมีการแก้ไขกฎหมายกันเล็กน้อยเพื่อไม่ให้ทับซ้อนกัน โดยหลักการแล้วจะมีเป้าหมายที่ส่งเสริมการออมเงินให้กับเรานั่นเอง ซึ่งแต่ละกองทุนจะมีความแตกต่างกัน ดังนี้
ประกันสังคมมาตรา 40 เพื่อสร้างสวัสดิการให้แก่ผู้ประกันตน
กอช. ตั้งขึ้นมาเพื่อเป็นเงินออมที่ใช้ตอนเกษียณหรือเงินบำนาญชราภาพนั่นเอง
แบ่งสีให้เห็นภาพชัดเจนมากขึ้น
เมื่อกฎหมายร่างพระราชบัญญัติกองทุนการออมแห่งชาติและร่างแก้ไขพระราชกฤษฎีกาประกันสังคมมาตรา 40 บังคับใช้แล้วก็ทำให้ผู้ประกันตนที่อยู่ในทางเลือกที่ 3 , 4 , 5 นั้นถูกยกเลิกโดยอัตโนมัติ (ภาษากฎหมายเรียกว่า “สิ้นสภาพ”)
เมื่อผู้ประกันตนมาตรา 40 ที่อยู่ทางเลือกที่ 3 , 4 , 5 สิ้นสภาพตามกฎหมายแล้วก็จะมีทางเลือก 2 ทาง คือ จะอยู่กับประกันสังคมหรือไปสมัครเข้า กอช. ซึ่งแต่ละทางเลือกก็จะมีวิธีการจัดการแตกต่างกัน
กรณีที่ผู้ประกันตนเลือกอยู่กับประกันสังคมมาตรา 40
จากภาพ…ถ้าอยู่กับประกันสังคมต่อไป
- ทางเลือกที่ 3 ของเดิมเป็นบำนาญชราภาพอย่างเดียวก็จะสิ้นสุดสภาพการเป็นผู้ประกันตนมาตรา 40 และรับเงินทั้งหมดคืน (สรุป คือ ต้องลาออกหรือจะย้ายไป กอช.)
- ทางเลือกที่ 4 ส่วนที่เป็นบำนาญชราภาพจะสิ้นสุดลงและได้รับเงินส่วนนั้นคืน แล้วจะถูกย้ายไปอยู่ทางเลือกที่ 1 อัตโนมัติ (สีเขียว)
- ทางเลือกที่ 5 ส่วนที่เป็นบำนาญชราภาพจะสิ้นสุดลงและได้รับเงินส่วนนั้นคืน แล้วจะถูกย้ายไปอยู่ทางเลือกที่ 2 อัตโนมัติ (สีส้ม)
กรณีผู้ประกันตนเลือกไปสมัครเข้า กอช.
จากภาพ…ถ้าไปสมัครเข้า กอช.
- ทางเลือกที่ 3 ของเดิมเป็นบำนาญชราภาพอย่างเดียวก็จะสิ้นสุดสภาพการเป็นผู้ประกันตนมาตรา 40 และโอนเงินไป กอช.
- ทางเลือกที่ 4 ส่วนที่เป็นบำนาญชราภาพจะสิ้นสุดลงและโอนเงินไป กอช. ส่วนของประกันสังคมจะถูกย้ายไปอยู่ ทางเลือกที่ 1 อัตโนมัติ (สีเขียว)
- ทางเลือกที่ 5 ส่วนที่เป็นบำนาญชราภาพจะสิ้นสุดลงและโอนเงินไป กอช. ถ้าต้องการอยู่ทั้งประกันสังคมและ กอช. ต้องลาออกจากทางเลือกที่ 2 มาสมัครเข้าทางเลือกที่ 1 เจ้าหน้าที่บอกว่าต้องลาออกจากทางเลือกที่ 2 เพราะมีเงินชราภาพอยู่แล้ว มันซ้ำซ้อนกันกับ กอช.
อย่าลืมว่า...
ถ้าอายุเกิน 50 ปีแล้วไปสมัครเข้า กอช.จะต้องส่งเงินไปอีก 10 ปี ก่อนจะได้รับเงินบำนาญ เช่น สมัครเข้า กอช. ช่วงอายุ 55 ปี จ