ถ้ามีถามว่าถ้าต้องให้ของขวัญผู้หญิงสักคนหนึ่ง เพื่อแสดงความรัก ความห่วงใย ความคิดถึง ควรให้อะไร?

เชื่อว่า ‘ดอกไม้’ น่าจะเป็นหนึ่งในคำตอบที่ถูกเลือกมากที่สุดอย่างหนึ่ง

มันไม่มีอะไรผิดหรอกครับ ดอกไม้ก็ไม่ได้ผิด มันก็ยังคงสวยงาม กลิ่นหอม และวางในแจกันก็ทำให้มองแล้วสบายตา เพียงแต่มันบางทีมันก็แค่ดูน่าเบื่อเกินไปสักหน่อย

นั่นคือสิ่งที่ สเตฟ ดักลาส (Steph Douglas) คิดตอนที่เป็นคุณแม่มือใหม่ในปี 2010 แล้วได้รับของขวัญเป็นช่อดอกไม้จากเพื่อน ๆ มากมาย จนถึงขั้นที่ว่าแจกันที่บ้านหมดใส่ไม่ได้อีกต่อไป

นอกจากจะรู้สึกว่ามันเยอะเกินไปแล้ว การได้รับของขวัญที่ต้องมานั่งจัด นั่งหาแจกันใส่ นั่งเปลี่ยนน้ำ ฯลฯ แม้ว่ามันจะสวย แต่แค่การเป็นคุณแม่ก็ยุ่งพอแล้ว ไม่อยากต้องมาทำอะไรพวกนี้อีก

นั่นจึงเป็นจุดเริ่มต้นของไอเดียธุรกิจจัดกล่องของขวัญสำหรับ ‘คนพิเศษ’ ชื่อว่า “Don’t Buy Her Flowers” (อย่าซื้อดอกไม้ให้เธอเลยนะ) ที่เธอเริ่มทำจากที่บ้าน หลังกลับมาจากงานประจำ

ถ้าตอนนี้เข้าไปที่เว็บไซต์ dontbuyherflowers.com จะเห็นว่าของของขวัญที่เราสามารถจัดใส่กล่องให้คนพิเศษนั้นมีหลากหลายมาก สามารถเลือกได้ว่าจะใส่อะไรในกล่องบ้าง

สมมุติว่าวันเกิดแฟนเราก็หยิบพวก ใส่พวกเทียนหอม ครีม แมสก์หน้า หนังสือที่ชอบ บัตรกำนัลไปนวดหน้าที่สปา หรือเครื่องประดับต่าง ๆ จัดใส่ในกล่องแล้วก็จ่ายเงิน กล่องที่เต็มไปด้วยของขวัญที่เราเลือกก็จะถูกส่งมาที่บ้านเลย หรือถ้าคิดไม่ออกก็มีของขวัญสำหรับคนพิเศษจัดใส่กล่องไว้ให้เลือกแล้วเช่นกัน

สี่ปีต่อมา ธุรกิจก็ค่อย ๆ เติบโตขึ้น จนกระทั่งในปี 2014 เธอมั่นใจแล้วว่าธุรกิจน่าจะไปต่อได้ จึงตัดสินใจลาออกจากงานการตลาดที่ทำอยู่ในเมืองลอนดอน มาทำธุรกิจของตัวเองเต็มตัว

ล่าสุดสร้างรายได้ปีที่แล้วกว่า 3 ล้านเหรียญ หรือราว ๆ 100 ล้านบาทไปเรียบร้อยแล้ว

เธอกล่าวว่าการเริ่มอาชีพเสริมสำหรับตัวเองคือการหารายได้พิเศษมากกว่า ด้วยค่าครองชีพที่สูงขึ้น เงินเฟ้อและดอกเบี้ยต่าง ๆ ยิ่งทำให้การมีรายได้ทางเดียวเป็นความเสี่ยงสำหรับครอบครัว

แต่สุดท้ายกลายเป็นว่างานเสริมสร้างรายได้มากแบบที่เธอคิดไม่ถึงมาก่อน และเธอก็แชร์หลักแนวคิดสำหรับคนที่อยากสร้างธุรกิจเสริมว่าต้องทำยังไงบ้าง

1. อย่าด่วนลาออก

หยุดความคิดนั้นไว้ก่อนเลย ดักลาสเตือน

ข้อนี้สำคัญมาก เรามีไอเดีย ศึกษาตลาดมาแล้ว มีเสียงตอบรับที่ดี โอ้ววว…ตื่นเต้นอยากลุยแล้ว อยากลาออกจากงานประจำแล้วกระโดดมาลุยงานในฝันให้เต็มที่

แม้คุณจะคิดว่าต้องทุ่มทุกวินาทีให้กับธุรกิจเพื่อให้มันเกิดสิ แต่มันไม่จำเป็นที่จะต้องรีบประสบความสำเร็จเลย และบางทีความสำเร็จที่ดูเหมือนจะได้มาชั่วข้ามคืน ส่วนใหญ่แล้วใช้เวลาหลายปี ถ้าไม่ใช่เป็นสิบปี กว่าจะไปถึงจุดนั้นได้

ดักลาสบอกว่า

“การมีความปลอดภัยเรื่องเงินเดือนไม่ใช่เรื่องแย่ ระหว่างที่ทำไอเดียให้มันชัดจัดเจน เพราะนี่อาจจะเป็นงานเสริมแรกแล้วผลออกมาไม่ได้เป็นอย่างที่คิดก็ได้”

ใช้เวลาที่ยังอยู่ในบริษัทนี่แหละที่จะฝึกฝนความสามารถ จนกว่าคุณจะแน่ใจว่ามันไปได้แน่ ๆ ถึงจะค่อยลาออก

2. พึ่งพาเครือข่ายที่มีให้มากที่สุด

สำหรับหลาย ๆ คนการขายของให้คนแปลกหน้าเป็นเรื่องที่สะดวกใจมากกว่าคนใกล้ตัว แต่ดักลาสก็บอกว่าที่จริงแล้วเพื่อนหรือเครือข่ายของเรานี่แหละที่มีประโยชน์มาก ๆ

“ไม่ว่าจะเป็นพ่อแม่ของเด็ก ๆ ที่โรงเรียน เพื่อน หรือครอบครัว ลองเอาพวกเขามามีส่วนด้วย ทำให้พวกเขาตื่นเต้น”

เธอบอกว่านี่เป็นช่องทางในการสร้างการรับรู้ในกลุ่มเล็ก ๆ ที่ช่วยทำให้ได้รับฟีดแบ็กที่จำเป็นในช่วงเริ่มต้น เธอเอาเพื่อนและคนในครอบครัวมาช่วยตอนที่ธุรกิจเริ่มขยับขยายมากขึ้น

น้องชายทำในส่วนของปฏิบัติการ ส่วนฝ่ายดูแลลูกค้าและสต็อกสินค้าก็เป็นเพื่อนเก่าของเธอด้วย

เหตุผลหลักที่ทำให้เธอเชื่อว่าการทำงานกับเพื่อนหรือคนในครอบครัวคือกุญแจสำคัญที่ทำให้ธุรกิจของเธอเติบโตได้ก็คือ ‘ความเชื่อใจ’ และ ‘ความซื่อสัตย์’ ที่ต่างคนต่างมีให้แก่กัน สำหรับธุรกิจในช่วงเริ่มต้นแล้วการจะหาพนักงานที่ไม่รู้จักมาล่มหัวจมท้ายด้วยไม่ใช่เรื่องง่ายเลย

“คุณมีความซื่อสัตย์จากคนเหล่านั้นที่อยากจะทำไปพร้อม ๆ กับคุณ”

3. อันไหนทำเองได้ ให้ทำเอง

“พยายามทำให้ค่าใช้จ่ายต่ำที่สุดเท่าที่จะทำได้ ทำเท่าที่ทำได้ด้วยตัวเอง” ดักลาสบอก

ในช่วงสองสามปีแรกที่เริ่มธุรกิจ เธอดูทั้งฝั่งโซเชียลมีเดีย การตลาด การโปรโมท แพ็กของ ส่งของ “มันเป็นช่วงเวลาที่กดดันมาก มีลูกสองคนและทำงานประจำ มีออเดอร์ที่ต้องแพ็ก แต่มันก็ทำให้ได้ทดสอบแนวคิดโดยไม่ต้องใช้เงินกับโกดังเก็บของหรือพนักงานเลย”

อีกอย่างหนึ่งคือ ไม่มีใครรู้จักสินค้าหรือบริการของคุณดีเท่ากับคุณอีกแล้ว นั่นเป็นอีกเหตุผลหนึ่งที่คุณควรจัดการโซเชียลมีเดียของตัวเองจนกระทั่งได้สูตรและรูปแบบที่ต้องการ ต้องสื่อสารแบบไหน ภาพลักษณ์ออกมาแบบไหน กลุ่มที่ติดตามเป็นใคร ฯลฯ

ไม่เพียงแต่มันจะช่วยให้คุณประหยัดเงินเท่านั้น แต่จะทำให้เราได้เรียนรู้เกี่ยวกับสิ่งที่ลูกค้าต้องการ ก่อนที่จะโยกงานนี้ไปให้ฝ่ายการตลาดดูแลในอนาคต

“ถ้าใครสักคนในอนาคตจะทำให้คุณ คุณต้องเข้าใจก่อนว่าพวกเขาจะทำอะไร มันมีเอเจนซีที่ทำทุกอย่างให้ได้ แต่ถ้าคุณไม่รู้ว่ามันทำงานยังไง คุณก็อาจจะจ่ายแพงเกินไปก็ได้”

4. ต้องใช้ความเชื่อ

ทั้งหมดที่กล่าวมาด้านบน สุดท้ายแล้ววันหนึ่งเมื่อธุรกิจมันเริ่มเติบโต คุณต้องเริ่มปล่อยมือและดึงคนอื่น ๆ เข้ามาร่วมทีมด้วย บางทีการพยายามกุมทุกอย่างไว้กับตัวกลายเป็นปัญหาได้เหมือนกัน

ดักลาสกล่าวว่ามีหลายครั้งที่เธอระวังเรื่องเงินและรายจ่ายมากเกินไปจนทำให้ ‘ธุรกิจชะงัก’ ไปเลย

จริงอยู่ที่เงินทุกบาทสำหรับธุรกิจเป็นเรื่องที่ต้องระวัง แต่สิ่งที่ต้องชั่งน้ำหนักด้วยก็คือเรื่องของพลังงานชีวิตของตัวคุณเองที่ต้องแลกมากับการทำทุกอย่างด้วย

แน่นอนว่าการลงมือทำทุกอย่าง ประหยัดเงินจริง แต่สุดท้ายคุณจะไม่มีแรงไปทำอย่างอื่นเลย ดักลาสบอกว่าถ้าเธอให้คนอื่นมาแพ็กส่งของให้ตั้งแต่เนิ่น ๆ ก็คงสามารถใช้เวลาตรงนั้นไปโฟกัสเรื่องการโปรโมทและเติบโตได้เร็วขึ้นด้วย

แม้บางทีเราจะรู้สึกว่า ‘ยังไม่พร้อม ยังจ้างไม่ได้’ แต่ดักลาสก็บอกว่า “ทุกครั้งที่เชื่อ ธุรกิจก็จะโตขึ้นไปด้วย”

5. งานเสริมของงานเสริมอีกที

อย่าเพิ่งชะล่าใจไปเมื่อทุกอย่างกำลังดำเนินไปด้วยดี ลองหาช่องทางสร้างรายได้เสริมให้กับธุรกิจที่เราสร้างขึ้นมาเรื่อย ๆ เพื่อให้อยู่รอดในช่วงเศรษฐกิจผันผวนด้วย

ดักลาสเล่าให้ฟังถึงช่วงโควิด-19 ที่ยอดขายเธอพุ่งกระฉูด มีการจ้างงานและเติบโตอย่างมาก สิ่งที่พนักงานที่โกดังแพ็กของต้องเรียนรู้คือความแม่นยำในการแพ็กสินค้าที่ใส่ลงไปในกล่อง เพราะกล่องหนึ่งอาจจะเป็นสำหรับคุณแม่ที่เพิ่งมีลูก อีกกล่องหนึ่งอาจจะเป็นสำหรับผู้หญิงที่เพิ่งแท้งลูก เพราะฉะนั้นมันเป็นเรื่องที่เปราะบางมาก

ต้องแม่นยำและระวังเป็นอย่างมาก

พอมาถึงช่วงหลังโควิดที่ยอดขายเริ่มซาลงไป เธอต้องพยายามหางานเสริมมาให้กับพนักงานเพื่อหล่อเลี้ยงรายได้ของบริษัท จึงเริ่มบริการใหม่ ๆ อย่างการแพ็กของให้กับธุรกิจออนไลน์อื่น ๆ ซึ่งการแพ็กสินค้าเป็นสิ่งที่เธอและทีมเชี่ยวชาญอยู่แล้วจึงเป็นการสร้างงานเสริมที่ดีมาก ๆ

แต่มันก็ทำให้เห็นว่าการแตกบริการออกมาหรือหาช่องทางสร้างรายได้ใหม่ ๆ ให้กับธุรกิจนั้นเป็นสิ่งที่สำคัญมาก

“เราไม่ต้องเสียค่าใช้จ่ายตรงนั้นเพราะไม่ได้ซื้อของมาสต็อค เราแค่เก็บของไว้ในโกดัง เก็บเงินบริษัทอื่น ๆ และแพ็กของเมื่อมีออเดอร์มาแล้วก็รับเงินตรงนั้น ความเสี่ยงมันเล็กน้อยมาก ๆ”