เคยมั้ย เวลาหุ้นตกติดกันหลายวัน
จะคันไม้คันมืออยากจะช้อนซื้อ..
คิดว่ามักตกมาหลายวันแล้ว น่าจะรีบาวด์กลับขึ้นมาบ้าง
เคยมั้ย เวลาเล่นหวย ชอบซื้อแต่เลขชุดเดิมๆ
เชื่อว่า มันจะต้องมาในงวดนี้แน่ๆ
อาการแบบนี้ไม่ใช่เรื่องแปลก!!!
นักจิตวิทยา เรียกมันว่า... Gambler's Fallacy หรือ ความหลงผิดของนักพนัน
แล้วมันคืออะไรล่ะ?
ความหลงผิดของนักพนัน เกิดขึ้นจากความเชื่อผิดๆ ที่คิดว่า ความเป็นไปได้ของเหตุการณ์หนึ่ง อาจเกิดจากอิทธิพลของเหตุการณ์ในอดีต
ทั้งๆที่เหตุการณ์เหล่านั้น ไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกันแม้แต่น้อย
ยกตัวอย่างง่ายๆ เหมือน กับการโยนเหรียญ
ผล มี 2 แบบ คือ ออกหัว กับ ออกก้อย
หากผลออกมา เป็น หัวบ้าง ก้อยบ้าง ก็เข้าใจได้
แต่บางครั้ง หากมันออกหัวติดๆ กันหลายครั้ง
เราจะเริ่มคิดไปเองว่า เดี๋ยวผลจะต้องเกิดอีกแบบ
รอบต่อไปจะออกเป็นก้อย ทั้งๆ ที่ โอกาสออกหัว กับ ออกก้อย มีเท่ากัน คือ 50 : 50 ไม่ว่าครั้งก่อนหน้าจะออกผลอะไรก็ตาม
ว่ากันว่า ความหลงผิดดังกล่าว เกิดจากความเชื่อของคนที่คิดว่า หากมีประสบการณ์มาก่อน ย่อมเกิดการเรียนรู้จากความผิดพลาดครั้งก่อน เมื่อนำมาใช้เป็นบทเรียน จะช่วยเพิ่มโอกาสแห่งชัยชนะ ทำกำไร หรือ ได้เงินมากขึ้น
มีเหตุการณ์สุดคลาสสิกที่ใช้อธิบายปรากฏการณ์นี้ได้..
ย้อนกลับไป 18 สิงหาคมปี 1913 ณ บ่อนคาสิโนแห่งมอนติ คาร์โล ลาสเวกัส สหรัฐอเมริกา
วันนั้น มีการเล่นรูเล็ตต์ ซึ่งเป็นเกมที่นักพนันจะทายว่าลูกบอล จะออกมาเป็นสีดำ หรือ สีแดง
ตอนแรก ลูกบอลออกมาเป็นสีดำถึง 15 ครั้ง
ทำเอานักพนันตื่นเต้น คิดว่าครั้งต่อไปต้องเป็นสีแดงแน่ๆ
จึงทุ่มเงินพนันข้างสีแดง มีเท่าไรก็ทุ่มหมดหน้าตัก
ปรากฏว่า วันนั้น ลูกบอล ออกมาเป็นสีดำติดต่อกันถึง 26 ครั้ง ทำเอานักพนันหลายคนหมดตัวกันไปเลยทีเดียว
ความหลงผิดของนักพนันดังกล่าว ถูกหยิบยกมาใช้เตือนนักลงทุน เมื่อใดก็ตาม ที่เทรดหุ้นเสียหายติดต่อกัน 5-6 ครั้ง ก็มักจะคิดว่า ครั้งที่ 7 จะทำกำไร หรือ มีกำไรมากพอที่จะช่วย หักลบกลบยอดขาดทุนก่อนหน้านี้ได้ทั้งหมด จึงมักจะทุ่มเงินลงทุนไปในการเทรด ครั้งที่ 7 นี้
ทั้งๆ ที่ ความจริง เป็นความคิดที่ผิด เพราะการเทรดหุ้น ครั้งที่ 7 อาจจะได้กำไร หรือ ขาดทุน ก็ได้ และไม่ได้มีความเกี่ยวข้องกับการเทรด 6 ครั้งก่อนหน้าเลย
ดังนั้น ในการเทรดหุ้นทุกครั้ง โดยเฉพาะถ้าขาดทุนติดๆ กัน นักลงทุนควรวิเคราะห์สถานการณ์ในรอบด้าน พิจารณาเงื่อนไข หรือ ปัจจัยที่เกี่ยวข้องทุกจุด เพื่อตัดสินใจลงทุนให้ถูกทาง
อย่าหุนหันเพิ่มเงินจนหมดหน้าตัก เพราะอยากเอาคืนอย่างหน้ามืด เหมือนถูกผีพนันเข้าสิง สุดท้ายโอกาสที่จะเสียเงิน ขาดทุน พอร์ตการลงทุนติดลบ น่าจะมีมากกว่าได้กำไรแน่นอน
เอาเข้าจริงๆ สนามการลงทุน ตลาดหุ้นไม่ได้สนใจเลยว่า การเทรดครั้งล่าสุดของคุณแพ้ หรือ ชนะ นักลงทุน จึงควรระวังตัวเอง ไม่ให้ตัวเองตกหลุมพราง “ความหลงผิดของนักพนัน”