สำหรับกลุ่มคนรุ่นใหม่ที่ทำงานมาได้สักพัก คำถามหนึ่งที่เรามักได้ยินกันบ่อย ๆ ในช่วง 5-10 ปีที่ผ่านมาคือ “ซื้อบ้านรึยัง? ทำไมยังไม่ซื้อบ้านเหรอ?” โดยเฉพาะในกลุ่ม Millennials (อายุ 25 - 40 ปี) ที่กำลังขับเคลื่อนเศรษฐกิจอย่างเต็มกำลังอยู่ในตอนนี้ และบางส่วนของ Gen Z ที่กำลังทยอยเริ่มเข้าสู่วัยของการทำงานอย่างเต็มตัว

มันฟังดูเป็นคำถามที่ไร้พิษภัยที่คนรุ่นก่อน คุณป้า น้า อา มักถามกันเมื่อเจอในวันรวมญาติ แล้วก็จบท้ายด้วยคำถามเชิงไม่ต้องการคำตอบว่า “ทำไมคนรุ่นใหม่ถึงไม่ค่อยซื้อบ้านกันแล้วนะ?” แล้วก็พยักหน้าหงึก ๆ ใส่กัน

ส่วนคนที่ถูกถามก็ยิ้มแห้ง ๆ อย่างกระอักกระอ่วน แล้วได้แต่คิดในใจว่า “ก็เอาเงินมาสิ!”

ใช่ครับ ถ้าให้ตอบกันตรง ๆ ปัญหามันไม่ใช่ว่าไม่อยากได้บ้านเป็นของตัวเอง และจากแบบสอบถามเกี่ยวกับเรื่องนี้ก็บอกชัดเจนว่าปัญหามันคือเรื่องเงินต่างหาก

คนส่วนใหญ่อยากมีบ้านเป็นของตัวเอง

คนส่วนใหญ่ไม่ว่าที่ไหนในโลกล้วนอยากมีบ้านเป็นของตัวเองทั้งสิ้น อาจจะไม่ได้ทั้งหมด แต่ส่วนใหญ่ก็จะเป็นไปในทิศทางแบบนั้น อย่างการทำแบบสอบถามของ YouGov ซึ่งเป็นบริษัทวิจัยตลาดและวิเคราะห์ข้อมูลทางอินเทอร์เน็ตระดับนานาชาติของอังกฤษพบว่าปัญหาใหญ่ที่สุดที่ทำให้พวกเขาไม่สามารถซื้อบ้านได้ก็เพราะว่าไม่ราคาบ้านสามารถเอื้อมถึงได้แล้ว

แบบสอบถามนี้ถูกทำขึ้นที่อเมริกาแล้วกว่า 74% ของคนที่มาตอบก็บอกว่าการมีบ้านนั้นยังถือว่าเป็นความฝันของพวกเขาอยู่ มากกว่าการเกษียณ​ (66%), ความสำเร็จในหน้าที่การงาน (60%) หรือการมีลูก (40%) ซะอีก

โดย 65% ของกลุ่ม Millenials บอกว่าการมีบ้านถือเป็นสัญญาณของความสำเร็จ และแม้ว่าจะน้อยลงมาแต่ 59% ของกลุ่ม Gen Z ก็คิดแบบนั้น เหตุผลหลักที่ทำให้พวกเขายังไม่สามารถซื้อบ้านได้ก็เพราะเอื้อมไม่ถึงแล้ว เหล่า Gen Z ก็บอกว่ารายได้ของตัวเองยังไม่มากพอ ส่วน Millenials ก็บอกว่าราคาบ้านสูงเกินไปแล้วในตลาด

ไม่ว่าจะยังไงก็ตาม สิ่งที่ชัดเจนก็คือว่าคนรุ่นใหม่ยังอยากซื้อบ้าน อยากมีบ้านเป็นของตัวเอง เพียงแต่ซื้อไม่ได้เท่านั้น

ถ้ามาดูทางฝั่งเอเชียปัญหาก็ไม่ต่างกันสักเท่าไหร่ หรืออาจจะแย่กว่าด้วยซ้ำในมุมของการบริหารจัดการเงินส่วนบุคคลของคนรุ่นใหม่ ในรายงานของ Bloomberg เกี่ยวกับยอดขายสินค้าแบรนด์เนมในประเทศเกาหลีใต้ที่พุ่งกระฉูด นอกจากเรื่องภาพลักษณ์ภายนอกแล้ว อีกเหตุผลหนึ่งที่ชาวเกาหลีใต้ซื้อของแบรนด์เนมกันเยอะมากขึ้นเพราะไม่สามารถซื้อบ้านหรือสินทรัพย์อื่น ๆ ได้เพราะมีราคาที่แพงเกินไป และแนวคิด YOLO (You Only Live Once) ของคนรุ่นใหม่ที่ใช้ชีวิตให้เต็มที่ได้รับความนิยมมากขึ้น ในเมื่อซื้อบ้านไม่ได้ จะเก็บเงินไว้ทำไม ก็ใช้เงินเลยละกัน

เกร็ก แม็คไบรต์ ​(Greg McBride) หัวหน้านักวิเคราะห์การเงินของเว็บไซต์ Bankrate.com เว็บไซต์เปรียบเทียบบริการและสื่อออนไลน์กล่าวว่า “ผู้ที่ไม่ใช่เจ้าของบ้านจะให้เหตุผลว่ารายได้ไม่เพียงพอ ราคาบ้านที่สูง และไม่สามารถจ่ายเงินดาวน์เป็นอุปสรรคที่พบบ่อยที่สุดในการเป็นเจ้าของบ้าน ราคาบ้านที่สูงและเพิ่มขึ้นอาจส่งผลต่อความรู้สึกว่ามีรายได้หรือเงินเก็บสะสมไม่เพียงพอที่จะซื้อบ้านได้”

แต่บ้านในปัจจุบันราคาแพงจนเกินเอื้อม

ตามรายงานของเว็บไซต์ DDProperty บอกว่าในช่วง 10 ปีหลังรูปแบบการอยู่อาศัยของคนในเมือง โดยเฉพาะในกรุงเทพฯนั้นเปลี่ยนไป จากบ้านแนวราบ ตอนนี้เป็นแนวสูงหรือคอนโดฯ แทน โดยเฉพาะแนวรถไฟฟ้า และจากข้อมูลก็ยังพบอีกว่าการขยายตัวของโครงข่ายรถไฟฟ้าก็ทำให้ราคาที่ดินและที่อยู่อาศัยสูงขึ้น ผลักดันให้คนที่มีรายได้น้อยออกไปอยู่ในแถบชานเมืองมากขึ้น โดยเฉลี่ยแล้วราคาที่ดินเพิ่มขึ้นปีละประมาณ 8% ในขณะที่รายได้ต่อปีของผู้บริโภคนั้นเพิ่มขึ้นเพียงปีละ 3%

พูดอีกอย่างหนึ่งคือว่ารายได้ของประชากรในประเทศไทยนั้นเติบโตไม่ทันกับการเพิ่มขึ้นของราคาที่ดินและสิ่งปลูกสร้าง จึงทำให้อัตราการเช่าอยู่ของกลุ่มคนทำงานนั้นเพิ่มขึ้นไปด้วย

สำหรับในประเทศอื่น ๆ อย่างอเมริกาก็ประสบปัญหาเรื่องราคาบ้านที่พุ่งกระฉูดตั้งแต่โควิดระบาดด้วยเช่นเดียวกัน พบว่าราคาบ้านเพิ่มขึ้นกว่า 34% ในช่วง 2 ปีหลัง แม้ตอนนี้จะมีทีท่าว่าความร้อนแรงจะลดลงไปบ้าง แต่การจะซื้อบ้านก็ยังเป็นเป้าหมายที่ไกลเกินเอื้อมสำหรับหลาย ๆ คนอยู่ดี

สิ่งหนึ่งที่อาจจะพอช่วยบรรเทาปัญหาตรงนี้ได้ในยุคต่อไปคือระบบการทำงานแบบรีโมตที่ไม่ต้องเข้าออฟฟิศของหลาย ๆ บริษัท ในผลการสำรวจก็พบเช่นกันว่ากลุ่มคนรุ่นใหม่กว่า 69% พร้อมที่จะย้ายไปอยู่ในรัฐที่ค่าครองชีพต่ำกว่าเพื่อจะได้เป็นเจ้าของบ้าน หรือบางทีอาจจะซื้อบ้านมือสองที่สภาพไม่ดีมากแล้วค่อย ๆ ซ่อมแซมด้วยตัวเองไปก็ได้

สำหรับบางคนการมีบ้านไม่ได้เป็นความฝันหรือเป้าหมายในชีวิต มันอาจจะไม่ได้บ่งบอกความสำเร็จอะไรที่สำคัญมากมายอะไรนัก แต่สำหรับคนส่วนใหญ่แล้วการมีบ้านก็ยังเป็นหมุดหมายสำคัญ เพียงแต่ในตอนนี้การจะไปถึงจุดนั้น ก็ไม่ได้ง่ายอีกต่อไปแล้ว


CNBC

CNBC

Bankrate

Bloomberg

DDProperty