สำหรับคนที่อยู่ในแวดวงการเงินเมื่อเอ่ยชื่อ เรย์ เดลิโอ (Ray Dalio) ทุกคนน่ารู้จักกันเป็นอย่างดี เขาเป็นอดีตผู้บริหารและผู้ก่อตั้งบริษัท Bridgewater Associates เฮดจ์ฟันด์ที่ใหญ่สุดของโลก บริหารเงินมากกว่า 150,000 ล้านดอลลาร์ในปัจจุบัน ช่วงที่ผ่านมาใครเดินเข้าร้านหนังสือแล้วหนังสือเล่มหนา ๆ สีดำ บนปกพิมพ์ชื่อหนังสือสีแดงว่า “Principles” นั่นแหละหนังสือของเขาครับ เป็นหนังสือที่เกี่ยวข้องกับหลักการใช้ชีวิตกึ่ง ๆ แนวคิดที่ช่วยทำให้เขาประสบความสำเร็จมาจนถึงตอนนี้ได้

เรย์ เข้ามาสู่ตลาดหุ้นโดยบังเอิญตอนอายุได้ 12 ปี ทำงานรับจ้างในสนามกอล์ฟ เพื่อนก็มาชวนไปซื้อหุ้นสายการบิน Northeast Airlines เขาก็เชื่อ ลงไปประมาณ 10,000 บาท แล้วหลังจากนั้นหุ้นขึ้นไปสามเท่า คงเป็น Beginner’s Luck สักอย่าง เขาก็คิดว่าตลาดหุ้นมันทำเงินได้ง่ายขนาดนี้เลยเหรอ ก็ลงเงินไปอีก ทีนี้ก็เหมือนอย่างที่ทุกคนน่าจะรู้ เดลิโอก็คืนกำไรให้ตลาดไปทั้งหมดเลย

แต่นั่นเป็นจุดที่ทำให้เขาสนใจมากขึ้นไปอีกเลย เข้าเรียนเกี่ยวกับการเงินที่ Long Island University และเรียนต่อ MBA ของ Harvard Business School และเข้าสู่โลกของการเงินการลงทุนตั้งแต่นั้นมา

เดลิโอบอกว่าก่อนที่เขาจะประสบความสำเร็จกับ Bridgewater Associates (มูลค่าทางทรัพย์สินของเขาอยู่ที่ราว ๆ 19,000 ล้านเหรียญ หรือ 640,000 ล้านบาท) เขาต้องเผชิญกับความล้มเหลวอยู่บ่อยครั้ง แต่ประสบการณ์เหล่านั้นก็ช่วยทำให้เขาเรียนรู้หลักการในการใช้ชีวิต ทำงาน และ การลงทุนต่าง ๆ มากมาย (จนเป็นหนังสือขายดีหลายเล่มเลย) เดลิโอได้แชร์ 3 หลักการจากหนังสือ “Principles for Success” ที่เขาเชื่อว่าจะช่วยเปลี่ยนแปลงชีวิตของเราได้

1. คิดด้วยตัวเอง ในขณะเดียวกันก็ต้องเปิดใจให้กว้างด้วย

นี่คือหลักการแรกที่สำคัญมากที่สุดเลย ถ้าเราไม่อยากใช้ชีวิตอยู่ในกรอบหรือเดินตามเส้นที่คนอื่นขีดเอาไว้ให้ คุณต้องทำสองอย่างคือ : ตัดสินใจด้วยตัวเองและกล้าที่จะลงมือทำ

เดลิโอเปรียบว่าชีวิตของเราก็เหมือนกับการล่องลอยไปตามกระแสน้ำไปข้างหน้าเรื่อย ๆ และระหว่างนั้นก็ต้องเผชิญกับความจริงต่าง ๆ มากมาย ซึ่งการเผชิญหน้านี้แหละที่ทำให้ต้องตัดสินใจยาก ๆ อยู่เสมอ เราไม่สามารถหยุดกระแสน้ำไม่ให้ไหลไปข้างหน้าได้ และเราก็ไม่สามารถที่จะหลีกเลี่ยงอุปสรรคที่ขวางทางได้ด้วย เพราะฉะนั้นสิ่งที่เราทำได้ก็คือการรับมือกับสิ่งที่เกิดขึ้นในทางที่ดีที่สุดเท่านั้น

เขาบอกว่า

“คุณจะต้องเผชิญหน้ากับอุปสรรคและทำให้คุณต้องตัดสินใจนับล้านครั้ง คุณภาพของการตัดสินใจของคุณจะกำหนดคุณภาพชีวิตของคุณ การตัดสินใจที่ดีจะให้ผลลัพธ์ที่ดีแก่คุณ และการตัดสินใจที่ไม่ดีจะทำให้คุณเจ็บปวดในที่สุด”

ตลอดเวลาตั้งแต่เป็นเด็ก เขาจะคอยวิ่งไล่ตามความฝันของตัวเองเสมอ ล้ม ลุก แล้วก็วิ่งต่อ แล้วก็ล้มอีก แต่ทุกครั้งที่ล้มก็จะเรียนรู้อะไรใหม่ ๆ และเปิดใจรับสิ่งที่จะเกิดขึ้นเสมอ อีกแนวคิดหนึ่งที่เขาได้เรียนรู้ผ่านปัญหาที่เข้ามาก็คือการมองมันให้เป็นเหมือนกับ ‘จิ๊กซอว์ปริศนา’ ที่เขาจะได้รับรางวัลเมื่อแก้ไขมันได้ เขาจะถามตัวเองว่า “ถ้าเจอสถานการณ์แบบนี้อีกในครั้งต่อไปจะทำยังไง?” และเมื่อแก้ไขปัญหาได้ก็จะได้หลักการในการใช้ชีวิตที่ดีมากขึ้น

2. ความฝัน + ความจริง + ความมุ่งมั่น = ชีวิตที่ประสบความสำเร็จ

หากคุณจดจ่ออยู่กับการไปให้ถึงความฝัน เข้าใจความเป็นจริงและรับผิดชอบกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้น และทำสิ่งนั้นด้วยความมุ่งมั่น นั่นคือหลักการสำหรับชีวิตที่ประสบความสำเร็จแล้ว

‘แต่คุณคนเดียวเท่านั้นที่จะบอกว่า ‘ชีวิตที่ประสบความสำเร็จ’ หมายความว่ายังไง’

บางคนอาจจะบอกว่าต้องเป็นคนที่รวยที่สุดในโลกเท่านั้น หรือบางคนอาจจะบอกว่าได้เป็นเจ้าของที่ดินสักผืน ปลูกข้าว ปลูกผัก นอนกลางวัน ใช้เวลากับครอบครัว นั่นคือความสำเร็จแล้ว ซึ่งสุดท้ายก็ขึ้นอยู่กับคุณนั่นแหละ

ตราบใดที่คุณมีความสุข สุขภาพแข็งแรง และเติบโต แต่คุณก็ต้องโอบกอดยอมรับความจริงที่เกิดขึ้นกับทางเลือกที่คุณเลือกด้วย โดยเฉพาะความจริงที่ไม่สวยงาม

เขาเล่าว่าในช่วงแรก ๆ ปัญหาที่เขาเจอ ความจริงที่ไม่สวยงาม ความผิดพลาด และจุดอ่อนของตัวเองนั้นทำให้รู้สึกเจ็บปวดอย่างมากเพราะคิดว่าตัวเองไม่เก่ง ติดอยู่กับความคิดในหัวว่าอยากจะลบล้างสิ่งเหล่านี้ออกไปให้หมด แต่พอเวลาผ่านไปก็ตระหนักว่าความเจ็บปวดทั้งหลายที่เกิดขึ้นคือวิธีที่ชีวิตบอกกับเขาว่าเขาต้องยอมรับความจริง มันเป็นสิ่งที่เกิดขึ้น มีอยู่และต้องรับมือกับมันให้ได้

3. ความเจ็บปวด + ย้อนดูตัวเอง = ความก้าวหน้า

ความล้มเหลวครั้งใหญ่ที่สุดในชีวิตของเดลิโอมาถึงในปี 1982 ตอนนั้นเศรษฐกิจของอเมริกาค่อนข้างกระท่อนกระแท่น เรียกว่าลูกผีลูกคน ไม่รู้จะออกหน้าไหน ความผันผวนในตลาดสูงมาก และเขาก็เชื่อว่ามันจะล่มอย่างแน่นอน

เขาเสี่ยงและตัดสินใจเปิดหน้าเทรดตามแนวคิดนั้น แต่มันเป็นความผิดพลาดครั้งมโหฬาร

ตลาดหุ้นวิ่งขึ้นอย่างแรง เป็นการขึ้นของตลาดกระทิงที่ยาวนานกว่า 18 ปี เศรษฐกิจของอเมริกาเรียกว่าบูมสุดขีด การเสี่ยงครั้งนั้นของเขาเหมือนเป็นการล้มหน้าฟาดครั้งใหญ่ที่สุดในชีวิต เรียกว่าเป็นจุดต่ำสุดเลยก็คงไม่ผิดนัก เขาหมดตัวถึงขั้นต้องไปยืมเงินพ่อเพื่อมาใช้จ่ายในบ้าน ขาดทุนอย่างหนักจนต้องตัดสินใจปลดพนักงานบริษัทออกหมด เหลือเพียงคนเดียวนั่นก็คือเขาเอง

เขากล่าวถึงประสบการณ์ในครั้งนั้นว่า “การผิดพลาดครั้งนั้น โดยเฉพาะผิดพลาดแบบที่ทุกคนเห็นด้วย ช่วยให้ผมถ่อมตัวลงอย่างมาก และทำให้ผมสูญเสียทุกอย่างที่สร้างมาที่ Bridgewater เลย”

เมื่อมองย้อนกลับไป เดลิโอรู้สึกว่าความผิดพลาดครั้งนั้นคือสิ่งที่ดีที่สุดที่เกิดขึ้นกับเขาเลย เพราะมันช่วยปรับสมดุลให้กับแนวทางการลงทุนไม่ให้ทุ่มสุดตัวเกินไป เปลี่ยนกรอบความคิดของตัวเองไปเลยจากที่ “ฉันถูก” ไปเป็นการถามตัวเองเสมอว่า “ฉันรู้ได้ยังไงว่าตัวเองถูก?”

ประสบการณ์แบบนี้จะช่วยทำให้คุณย้อนกลับมาดูตัวเอง สะท้อนสิ่งที่สำคัญและบทเรียนที่ผ่านมา สูญเสียสิ่งที่เป็นของรักของหวง เจ็บป่วยถึงขั้นล้มหมอนนอนเสื่อ บางทีอาชีพหน้าที่การงานที่คุณเคยฝันอาจจะหายไปเลยในวันพรุ่งนี้ คุณอาจจะคิดว่าชีวิตได้จบสิ้นลงไปแล้ว ไม่มีทางไปต่อแล้ว

แต่สุดท้าย ทุกอย่างจะผ่านไป มันจะมีทางที่ดีขึ้น อาจจะยังไม่เห็นทันที แต่เมื่อทุกอย่างสงบลง เราได้ย้อนดูตัวเองอีกครั้ง ชีวิตยังมีวันพรุ่งนี้ให้เดินต่อเสมอ

=======

อ้างอิง

CNBC